Wie op zoek gaat naar een laurierhaag, zal snel doorhebben dat er erg veel lauriervarianten verkrijgbaar zijn en ook van de Portugese laurier zijn er meerdere cultivars in omloop. De diverse soorten laurierhaag zijn ontstaan door het kruisen van de laurierkers om zo planten met bepaalde gewenste eigenschappen tot aparte soorten te kunnen ontwikkelen – dit proces wordt ook wel plantenveredeling genoemd. De huidige lauriervarianten zijn ieder het resultaat van een langdurig proces van veredeling.
Planten kruisen – hoe en waarom
De laurierkers behoort tot de rozenfamilie, oftewel ‘rosaceae’, en moet daarom niet verward worden met het veelgebruikte kruid laurier. Het idee achter kruisen is dat de goede eigenschappen van een plant behouden blijven, terwijl de slechtere eigenschappen minder worden of zelfs verdwijnen. Zo lijkt de lauriervariant ‘Novita’ bijvoorbeeld erg op de laurier ‘Rotundifolia’, maar is hij een stuk minder gevoelig voor ziektes. Zo bezien is de ‘Novita’ de verbeterde versie van de ‘Rotundifolia’. Kruisen wordt ook toegepast om te selecteren op bloemen, een bepaalde bladvorm of een ander aspect. Het gaat in dit geval niet om ‘beter’ of ‘slechter’ – hier wordt kruisen vooral gedaan voor meer diversiteit.
In de landbouw wordt veredeling ook al langer toegepast om ervoor te zorgen dat gewassen meer opbrengen, van betere kwaliteit zijn en robuuster worden. Veredeling wordt dan ook al toegepast sinds er landbouw is. In eerste instantie ging dit puur op basis van zichtbare eigenschappen van de planten – kennis van DNA was er immers nog lang niet. Door alleen de zaden van de wenselijke planten te gebruiken ontstonden brede groepen met soortgelijke kenmerken die ‘landrassen’ worden genoemd.
Laurier ‘Herbergii’
Laurier ‘Otto Luyken’
Laurier ‘Rotundifolia’
Laurier ‘Caucasica’
Maar in de negentiende eeuw zorgde de wetenschap ervoor dat plantenveredeling in een stroomversnelling terecht kwam. Rond het jaar 1880 was de werking van genetische overerving grotendeels bekend en kon men een stuk preciezer te werk gaan. Tegenwoordig kan het proces nog veel verder gaan door het ontstaan van de gentechnologie, waarmee men een specifiek gen aan het DNA van een plant kan toevoegen.
De laurierhaag – een veel gekruiste haagplant
Dat de laurier zo vaak gekruist is komt door zijn populariteit. Laurierkers is al eeuwen een geliefde haagplant voor gebruik in tuinen en parken – al sinds de zestiende eeuw wordt de laurierkers door mensen aangeplant. Doordat deze geliefde haagplant zoveel diverse varianten kent, kunnen tuiniers een lauriersoort uitkiezen die nog specifieker bij hun wensen aansluit dan de oorspronkelijke laurierkers. En van deze diversiteit plukt u de vruchten!